Chuyện đã xảy ra với tôi khi tham gia khoá thiền Vipassana tại Hưng Yên tháng 1/2024. Hôm đó là ngày thứ 7 của khoá, vào giờ thiền 8h-9h sáng…
Tôi đang trong quá trình chú tâm quan sát cảm giác trên cơ thể mình, bỗng một cơn ngứa nhói lên ở bên cánh mũi phải của tôi. Mặc dù cảm thấy ngứa, nhưng tôi không đưa tay lên gãi theo phản ứng tự nhiên của cơ thể mà cố gắng quan sát cảm giác như thầy đã hướng dẫn trong thời thiền đó. Tuy nhiên, cảm giác ngứa khiến tôi không thể tập trung được, hàng loạt câu hỏi nhảy ra trong đầu tôi: “Liệu có phải là mình đang bị muỗi đốt không nhỉ? Liệu đó có phải là con muỗi rất to mà mình vừa nhìn thấy lúc sáng ở dưới tầng 1 hay không? Ôi con muỗi đó to lắm, chắc là muỗi rừng rồi. Nó làm mình ngứa như thế này thì chắc nó phải to lắm..!”😰
Trong lúc hết sức cố gắng không đưa tay lên gãi và chỉ quan sát cảm giác, tôi cũng đồng thời hình dung ra con muỗi đang đậu ở trên cái mũi phải của tôi và chích cái ngòi to đùng của nó vào mũi tôi khiến cho cơn ngứa càng ngày càng trở nên điên dại, tới mức làm tôi không thể chịu nổi!! Tôi đã nghĩ: “Sự chịu đựng cơn ngứa này thật quá kinh dị, nó còn khó chịu hơn cả việc chịu đựng một cơn đau do ngồi thiền quá lâu. Có lẽ, tôi không thể chịu nổi cơn ngứa này. Tôi sẽ chết mất nếu như không được gãi…!!” 😭
Sau một hồi đấu tranh tư tưởng, tôi không thể chịu nổi nữa. Con muỗi này, nó vẫn tiếp tục châm cái ngòi vào cánh mũi của tôi và sẽ làm nó sưng lên một cục to tướng mất thôi, tôi nghĩ. Cuối cùng, mặc kệ yêu cầu của thầy hướng dẫn là không được cử động, tôi đã phải hua tay đuổi con muỗi đó đi.
Ôi, cảm giác thật là dễ chịu khi nó đã bị đuổi đi rồi, và sau đó tôi đã có thể thoải mái xoa cái mũi khốn khổ của mình. Chắc một lát nữa nó sẽ sưng to lắm, vì nó ngứa đến thế này cơ mà. Đó hắn phải là một con muỗi siêu to khổng lồ.🙄
Sau khi đuổi được con muỗi đi, cái mũi của tôi được yên ổn trở lại và tôi quay lại với thời thiền hết sức nghiêm túc, đồng thời cũng không quên rằng mình sẽ phải có một cái mũi cà chua trong vài ngày tới…🥲 Khi kết thúc thời thiền, tôi vội xuống khu nghỉ, lấy cái gương trong túi ra và soi xem cái mũi của mình nó đã sưng đến mức nào…
Chao ôi kỳ lạ thay, sao chẳng có vết muỗi đốt nào ở đây cả?!!! 😱
Tại sao lại thế được nhỉ, tôi tự hỏi. Rõ ràng, tôi đã cảm thấy một cơn ngứa điên dại và chắc hẳn là đã có một con muỗi nào đó rất to chích cái ngòi vào cái mũi tội nghiệp của tôi. Tôi dường như chắc chắn vì điều đó nhưng tại sao bây giờ lại chẳng có vết muỗi đốt nào ở đây thế này? Không lẽ, tất cả chỉ là do tâm trí tôi tưởng tượng ra và nó đã khiến tôi khổ sở như thế??🥲🥲
Nếu thật là như vậy, thì tôi quá ngạc nhiên vì sức mạnh của tâm trí, nó đã có thể vẽ lên một con muỗi thật đến mức không thể thật hơn, và cái cảm giác mà con muỗi tưởng tượng đó đem lại đã khiến tôi ngứa kinh khủng. Nếu so sánh giữa cơn đau nhói ở chân khi ngồi thiền và cơn ngứa do con muỗi tưởng tượng đó tạo ra thì cơn đau kia thật chẳng đáng kể gì. Thật không thể tin nổi!!
Bạn thấy đấy, đôi khi tâm trí của ta đã dựng lên những điều tưởng tượng nhưng ta lại luôn phản ứng một cách thái quá với những điều đó, mà không hề ý thức được rằng nó không phải là những điều THỰC SỰ ĐANG DIỄN RA. Cái Tâm của chúng ta rất thích làm quá lên mọi thứ, và ít khi ta có thể đủ tỉnh táo, có ý thức để nhìn nhận một sự vật hiện tượng xảy ra theo đúng BẢN CHẤT của nó.
Đã khi nào bạn hối hận vì hành động theo sự suy diễn của tâm trí hay chưa?
Sau đó, bạn có thể đã ước giá như mình ý thức về sự việc diễn ra một cách chính xác hơn.
Nhờ khoá thiền mà tôi học được cách quan sát những gì đang diễn ra theo đúng bản chất của nó và hạn chế những phản ứng theo khuôn mẫu thói quen trước đây, những điều đã khiến nhiều người trong chúng ta gặp không ít khổ sở, để rồi đưa ra những quyết định thiếu sáng suốt.
Chuyện ăn chay cũng vậy…
Vào một bữa ăn của gia đình tôi, một bữa lẩu chay với nồi lẩu nấm nấu chua cay kiểu Thái rất hấp dẫn. Một người thân của tôi, vốn không quen ăn chay, có khen rằng nồi lẩu thật ngon ngọt và ăn cũng thật no, nhưng sao cứ cảm thấy thiếu thiếu.
Sự thiếu đó chỉ là phản ứng của cơ thể do đã quen với những bữa ăn đầy núc thịt như thường khi. Nhưng thay vì quan sát cảm giác no để ý thức được rằng cái dạ dày của anh đã đầy, anh vẫn kết luận: ăn chay là không đủ.
Chúng ta đã để những thói quen, những niềm tin trước đây chi phối và rất khó tiếp nhận những điều mới. Do đó, ngay khi có một sự thay đổi nào đó, tâm trí sẽ phản ứng với sự thay đổi đó. Cái Tâm hiểu biết của chúng ta sẽ nói rằng: “Không, tôi biết rằng ăn thịt mới tốt, ăn thịt mới đủ chất, nếu không có thịt, cơ thể của tôi sẽ không thể hoạt động một cách khỏe mạnh được. Tôi là một người hiểu biết và tôi không thể sai về điều này được.”
Cái Tâm của chúng ta đã luôn mạnh mẽ để bảo vệ quan điểm của nó. Nó không muốn nhìn vào những thông tin, nghiên cứu khoa học đã chứng minh cho việc ăn thịt động vật sẽ đem lại những tác động tiêu cực đến cơ thể của chúng ta như thế nào.
Đó cũng là cách mà rất nhiều người trong chúng ta đã gặp đau khổ, sai lầm trong cuộc đời. Thay vì việc nhìn nhận sự vật hiện tượng như những gì đang diễn ra theo đúng bản chất của nó, chúng ta đã làm quá nó lên, làm cho nó gia tăng cường độ hơn rất nhiều lần và rồi chúng ta đau khổ, vật vã cả về thể chất lẫn tinh thần vì những sự phản ứng đó.
Hãy giữ sự tỉnh táo để luôn ý thức được những gì đang diễn ra và không để sự suy diễn của tâm trí chi phối phản ứng của bản thân. Từ đó, ta sẽ luôn được khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần.😊
